Chăm sóc trẻ sơ sinh là điều rất quan trọng và việc chăm sóc mẹ sau sinh cũng quan trọng không hề kém, nhất là trong 30 ngày đầu tiên. Sau quá trình sinh con mẹ mất rất nhiều sức và cần được chăm sóc để hồi phục, lấy lại năng lượng để chăm sóc tốt cho con yêu. Vậy chăm sóc mẹ trong 30 ngày đầu sau sinh như thế nào mới là đúng?
Những biến đổi ở cơ thể người mẹ sau sinh
- Cơ thể mẹ bị giảm cân ngay
- Sau khi sinh con, hầu hết các mẹ đều sẽ giảm khoảng 5,5 kg. Trong đó, 3 đến 4 kg là trọng lượng của em bé, 0.5 đến 1 kg là trọng lượng của nhau thai và gần 1kg là máu và nước ối.
- Vào những ngày cuối của tuần đầu sau sinh mẹ có thể giảm thêm 2kg và cơ thể lúc này không còn bị tích nước nữa.
- Tuy nhiên, mẹ vẫn không thể lấy lại vóc dáng như trước khi mang thai ngay sau đó được, nhất là phần bụng.
- Mẹ cần mất một khoảng thời gian từ 6 tháng đến 1 năm để lấy lại vóc dáng như ban đầu hoặc thậm chí có một số mẹ phải mất đến vài năm.
- Mẹ có máu chảy ra từ tử cung
- Sau khi con được sinh ra, những tế bào tạo lớp đệm tử cung bắt đầu bị bong ra và dần bị trôi ra khỏi âm đạo , đó được gọi là sản dịch.
- Trong sản dịch có lẫn máu, lúc đầu máu đỏ tươi như kinh nguyệt sau đó nhạt màu dần và cuối cùng có màu trắng hoặc vàng trước khi hết sạch hẳn.
- Sản dịch thường thải ra ngoài tử cung trong khoảng 2 tuần sau sinh.
- Tâm trạng của mẹ không ổn định
- Trong thời gian 1 hoặc 2 tuần sau khi sinh con, nhiều bà mẹ sinh con lần đầu tiên bị mắc phải chứng u buồn sau sinh.
- Triệu chứng này khiến mẹ buồn rầu, kiệt sức, chán nản, lo âu và bị mất ngủ. Ngoài ra, khẩu vị của mẹ cũng bị thay đổi, mẹ có thể muốn ăn nhiều hoặc ít hơn.
- Tuy nhiên, các mẹ không cần phải lo lắng vì sự thay đổi tâm trạng cảm xúc này sẽ biến mất trong vòng từ 2 đến 3 tuần.
Sau khi sinh con, khi nào thì mẹ cần đến bệnh viện gặp bác sĩ?
Sau khi sinh,nếu mẹ gặp các triệu chứng nguy hiểm thì mẹ cần phải đến ngay bệnh viện để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Một số hiện tượng nguy hiểm như:
- Mẹ bị chảy máu âm đạo nhiều và bất thường
- Chảy máu nhiều và bất thường ở âm đạo có thể là triệu chứng xuất huyết hậu sản, nó rất nguy hiểm. Nếu không được điều trị kịp thời thì nó có thể đe dọa đến tính mạng của mẹ
- Triệu chứng này có các biểu hiện như:
- Trong chưa đầy một giờ dịch đã chảy ra và thấm ướt hết băng vệ sinh
- Trong dịch có lẫn cục máu lớn, mẹ bị chảy máu đor tươi trong 4 ngày hoặc là nhiều hơn sau khi sinh.
- Suy nhược cơ thể
- Sốc và choáng váng
- Tim bị đập nhanh, thở dốc
- Thường bị mất ngủ
- Tinh thần bị rối loạn
- Mẹ bị nhiễm khuẩn hậu sản
- Nhiễm khuẩn hậu sản khiến cơ thể mẹ bị kiệt sức, đau đớn và sẽ gặp nguy hiểm nếu mẹ không chữa trị kịp thời.
- Nhiễm khuẩn hậu sản có các triệu chứng bao gồm:
- Bị sốt
- Đau bụng dưới
- Đi tiểu khó, bị buốt, nước tiểu có màu đục hoặc có lẫn máu
- Chất bài tiết có mùi hôi và khó chịu
- Vết rạch sinh mổ hay vết rạch âm hộ bị tấy đỏ, đau hoặc chảy mủ và sưng xung quanh vết thương đó.
- Một bên ngực bị căng cứng, đau, ớn đỏ kèm theo sốt, ớn lạnh, đau cơ hoặc mệt mỏi và đau đầu.
- Mẹ bị trầm cảm sau sinh
- Các mẹ sau sinh rất dễ mắc chứng trầm cảm sau sinh. Trầm cảm sau sinh không chỉ khiến mẹ mất ngủ, có những hành động dại dột mà còn gây mất sữa và không có sữa cho con bú.
- Trầm cảm sau sinh gồm các triệu chứng như:
- Bị mất ngủ
- Luôn có cảm giác sợ hãi và oán hận
- Khóc lóc không lý do kéo dài trong vài ngày
- Có suy nghĩ và hành động như tự tử hay giết con,..
Cách chăm sóc mẹ sau sinh trong 30 ngày đầu để nhanh chóng hồi phục
- Những kinh nghiệm chăm sóc cơ thể mẹ sau khi sinh
- Chăm sóc nhũ hoa của mẹ sau sinh
- Như chúng ta biết trong thời gian cho con bú, vú của mẹ bị căng sữa liên tục khiến cho ngực của mẹ bị biến dạng.
- Có nhiều mẹ còn chưa biết cách cho con bú đúng cách dẫn đến ngực bị co kéo, chảy xệ và nhũ hoa bị thâm sạm lại.
- Vậy nên các mẹ cần chú ý đến việc chăm sóc vòng 1 của mình và cho con bú đều cả 2 bên.
- Ngoài ra, các mẹ nên thường xuyên massage vòng 1 nhẹ nhàng trước khi cho con bú, điều này tốt cho vòng 1 và giúp mẹ tiết sữa cho con bú nhanh hơn.
- Chăm sóc vùng kín cho mẹ
- Đối với mẹ sinh thường, việc cắt rạch tầng sinh môn là thủ thuật thường gặp. Khu vực giữa hậu môn và âm đạo gọi là đáy chậu, bác sĩ có thể rạch để hỗ trợ cho việc chuyển dạ thành công.
- Trong vài ngày hoặc và tuần đầu tiên sau khi sinh thường, khu vực bị rạch trở nên rất nhạy cảm nên có thể gây đau khi mẹ ngồi, đi lại, ho hay hắt xì.
- Để giảm ngứa, đau , sưng ở khu vực bị rạch mẹ có thể thử một vài cách sau:
- Dùng đá lạnh: Trong vòng 24 giờ đầu sau sinh, mẹ có thể dùng một túi nước đá lạnh chườm lên vùng sinh môn.
- Vệ sinh bằng nước muối ấm
- Nghỉ ngơi: mẹ nên nằm nghiêng sẽ tốt hơn vì có thể giảm áp lực lên tầng sinh môn. Mẹ hãy cố gắng không nên ngồi hoặc đứng quá lâu.
- Tập bài tập Kegel: bài tập này giúp mẹ tăng cường cơ bắp ở đáy chậu, giúp khu vực này mau lành lại hơn. Đer bắt đầu bài tập, các mẹ hãy thắt chặt cơ như lúc đang cố nín đi tiểu, được 10 giây thì thả lỏng. Mẹ hãy lặp lại như vậy 20 lần và tập bất kì ở chỗ nào.
- Giữ vệ sinh: mẹ hãy giữ vùng sinh môn sạch sẽ và khô ráo bằng cách thường xuyên thay băng vệ sinh, ít nhất 4 tiếng một lần.
- Ngoài ra, mẹ cần có chế độ ăn uống giàu chất xơ, uống đủ nước và mặc quần áo phải thoải mái.
Nếu các mẹ chăm sóc tốt vết thương tầng sinh môn thì sẽ liền hoàn toàn trong vòng 2 đến 3 tuần và quan hệ vợ chồng bình thường sau 2 tháng sinh con. Nhưng nếu, mẹ không chăm sóc vùng kín cẩn thận thì mẹ sẽ gặp phải các vấn đề như viêm nhiễm, sưng rát, ra khí hư, có mùi hôi khó chịu. Vậy nên mẹ hãy chăm sóc vùng kín thật chu đáo nhé!
- Chế độ ăn uống của mẹ trong 30 ngày đầu tiên sau sinh
Trong những ngày đầu sinh con, mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của mình. Thức ăn cho mẹ phải ấm, mềm và dễ tiêu hóa. Mẹ có thể chọn các món như cháo, mì, gạo trứng để cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
- Đối với những mẹ sinh mổ
- Đối với mẹ sinh mổ thì chỉ nên ăn cháo loãng và mẹ cần tránh những loại thức ăn sau:
- Cháo thịt, cháo cá, cháo chân giò
- Sữa đậu nành, sữa tươi
- Nước mía
- Thực phẩm lên men
- Đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ.
- Khi đường ruột đã phục hồi, mẹ có thể đi đại tiện bình thường thì mẹ có thể có chế độ ăn uống bình thường.
- Đối với những mẹ sinh thường
- Với các mẹ sinh thường chế độ ăn uống sẽ đa dạng hơn và mẹ có thể ăn:
- Cháo thịt, cháo chân giò
- Uống sữa và tất cả các loại sinh tố,..
- Nếu mẹ bị rạch tầng sinh môn thì nên chia nhỏ các bữa ăn, ăn 5 đến 6 bữa một ngày trong vài ngày đầu sau sinh. Sau khi vết thương đã lành lại thì mẹ sẽ trở về chế độ ăn uống như bình thường.
- Chăm sóc làn da và vóc dáng sau sinh
Sau sinh để phục hồi làn da và vóc dáng các mẹ có thể đến các trung tâm dịch vụ hoặc có thể áp dụng các phương pháp tại nhà sau:
- Chăm sóc da: sau khi sinh xong 10 ngày, các mẹ có thể áp dụng phương pháp làm đẹp da như:
- Đắp mặt nạ hoa hồng với nghệ và dầu oliu
- Thoa nghệ đã được hạ thổ trong 1 tháng,..
- Chăm sóc vùng bụng: để giảm mỡ bụng sau sinh để được thon gọn mẹ có thể áp dụng cách sau:
- Cho nước nóng vào chai thủy tinh rồi đặt lên bụng lăn, để lớp khăn trên bụng để không bị nóng, khi nước bớt nóng hơn thì có thể bỏ khăn ra. Mẹ hãy thực hiện n như vậy mỗi ngày cho đến khi nước nguội.
- Massage bụng với rượu ngâm nghệ
Chăm sóc mẹ sau sinh mang tính quyết định đến sự phục hồi của mẹ. Vậy nên, mẹ cần chú ý đến sức khỏe, ăn uống,sinh hoạt và nghỉ ngơi của mình, đặc biệt là trong 30 ngày đầu sau sinh để cơ thể mau phục hồi và đảm bảo sức khỏe lâu dài nhé.
