Nội tiết tố của mẹ có sự thay đổi nhanh chóng từ trước và sau khi mẹ sinh con. Nội tiết tố sau sinh trong cơ thể mẹ có sự thay đổi lớn trong vài giờ đến nhiều ngày sau sinh do mất cân bằng gây ra những vấn đề như rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt, mệt mỏi, trầm cảm,.. ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của mẹ sau khi sinh con.
Nội tiết tố của mẹ sau sinh
- Khi mẹ thử thai và kết quả cho 2 vạch đậm thì nồng độ hormone của mẹ đã bắt đầu có sự thay đổi. Progesterone và HCG bắt đầu truyền tín hiệu để không hành kinh cho chu kỳ tiếp theo. Như chúng ta biết, khi cả 2 hormone này xuất hiện thì cơ thể mẹ sẽ có biểu hiện của sự thay đổi trong tháng đầu tiên thai kỳ như mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa, cương tức ở vú,…
- Trong quá trình mang thai, cơ thể sản xuất ra lượng hormone estrogen và progesterone lớn.Đây là hai loại hormone giúp tạo ra dopamine và serotonin, hai chất này dẫn truyền thần kinh trong não giúp mẹ cảm thấy vui vẻ và thư thái tinh thần.
- Tuy nhiên, sau khi sinh con nội tiết tố của mẹ thay đổi đột ngột. Ngay thời điểm sau sinh và vài tuần sau đó, nồng độ estrogen và progesteron sẽ giảm sút nghiêm trọng, nồng độ prolactin và oxytocin sẽ tăng lên.
- Sự thay đổi nội tiết tố sau sinh được cho là nguyên nhân gây ra những thay đổi về mặt tâm lý và cảm xúc của mẹ. Vậy nên những thay đổi tâm tính của mẹ sau sinh là điều hết sức bình thường.
Điều gì xảy ra với nội tiết tố trong cơ thể mẹ ngày sau khi sinh con?
Sự ra đời của con chính là một khoảnh khắc ngọt ngào, thú vị và hạnh phúc nhất trong cuộc đời của mẹ. Quá trình sinh con có khó khăn hay kéo dài bao lâu thì cũng sẽ không ảnh hưởng đến niềm hạnh phúc của người mẹ. Tuy nhiên, những hormone sẽ giảm mạnh trong vài ngày tiếp theo và sau đây là những điều đang xảy ra:
- Estrogen và progesteron sẽ giảm ngay sau khi con được sinh ra
- Oxytocin se tăng nhanh sau đó để bù đắp cho lượng estrogen và progesterone bị giảm đi. Đây là hormone chịu trách nhiệm cho bản năng làm mẹ, nhưng mẹ có thể gặp phải một số cơn buồn nôn, khó chịu trong vài ngày đầu sau sinh con bởi oxytocin tự hoạt động ra khỏi hệ thống cơ thể mẹ.
- Prolactin tăng lên để kích thích cơ thể mẹ sản xuất sữa cho con bú.
Nội tiết tố của mẹ từ 3 đến 6 tuần sau khi sinh con
- Sau những tuần đầu tiên sau sinh trôi qua, mẹ có thể cảm xúc hỗn độn của mẹ đã được điều chỉnh một chút khi mẹ đã đã bắt đầu quen với việc chăm sóc con và việc bị thiếu ngủ.
- Theo một bác sĩ trị liệu tự nhiên thì 3 tháng đầu tiên sau sinh là một cơn lốc của việc mất ngủ và cảm xúc không ổn định bởi cơ thể của mẹ chủ yếu chạy bằng adrenaline để giúp mẹ trải qua cả ngày.
- Đến khoảng 6 tuần sau khi sinh con thì các triệu chứng của trầm cảm sau sinh có thể bắt đầu xuất hiện khi các hormone tích cực sau sinh mất dần.
- Những thay đổi mà mẹ nên chú ý hơn đó là mẹ không muốn tắm rửa hay tập chung vào việc vệ sinh, không muốn để con với người khác, không ngủ đủ giấc do phải liên tục chăm sóc con, không muốn ăn uống, ở xung quanh với mọi người và không muốn đi ra khỏi nhà.
Nội tiết tố của mẹ ở tháng thứ 3 sau khi sinh con
- Đến 3 tháng sau khi sinh em bé, mẹ có thể đã hình thành nên thói quen trong việc chăm sóc con. Nhưng nội tiết tố của mẹ vẫn chưa hồi phục lại bình thường và đang hoạt động tích cực để trở lại trạng thái như ban đầu
- Khoeng từ 2 đến 3 tháng sau sinh, các hormone của mẹ bắt đầu được thiết lập lại như mức trước khi mẹ mang thai.
- Tuy nhiên, theo thông thường thì cortisol tăng lên do nhiều yếu tố tác động gây căng thẳng khi sinh con. Ngoài ra, việc mẹ bị thiếu ngủ và mất ngủ sau sinh làm giảm mức độ melatonin và serotonin.
- Những thay đổi hormone sau sinh có thể tác động tiêu cực làm ảnh hưởng đến tâm trạng của người mẹ.
Nội tiết tố của mẹ ở tháng thứ 6 sau sinh
- Sự thay đổi lớn nhất xảy ra với nội tiết tố trong cơ thể mẹ sau 6 tháng sau sinh đó là sự suy giảm hormone prolactin và hormone tạo sữa.
- Hormone này vẫn cao khi mẹ đang cho con bú, nhưng khi mẹ bắt đầu cho con tập ăn dặm và cai sữa thì nồng độ hormone này sẽ giảm xuống.
- Ngay cả khi mẹ vẫn cho con bú sau 6 tháng sau sinh thì nhu cầu về sữa của bé vẫn có thể được điều chỉnh tốt vào thời gian này , tuy nhiên sữa sẽ không còn được sản xuất ra nhiều như lúc ban đầu.
- Nhưng nếu mẹ vẫn nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ sau 6 tháng thì những thay đổi hormone của mẹ sẽ khác hơn so với những mẹ cho con bú sữa công thức ở thời điểm sau 6 tháng.
Mất cân bằng nội tiết tố estrogen ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể mẹ sau sinh?
Tình trạng mất cân bằng nội tiết tố sau sinh khiến mẹ gặp các vấn đề như:
- Suy giáp: Khi nồng độ estrogen trong cơ thể mẹ tăng cao tới mức độ nhất định sẽ khiến tuyến giáp của mẹ bị viêm nhiễm, điều này dẫn đến mức độ của globulin liên kết với tuyến giáp do gan sản xuất ra và gây ra hiện tượng viêm tuyến giáp sau khi sinh con.Tăng nồng độ estrogen sẽ làm cho cơ thể của mẹ có những biến chứng như rơi vào tình trạng nồng độ cortisol tăng gây suy giáp và khiến cho mẹ bầu mắc phải tình trạng trầm cảm sau sinh
- Suy thượng thận: Việc nồng độ estrogen tăng cao khiến khu vực thượng thận của mẹ hoạt động quá tải và không thể sản xuất đủ cortisol theo nhu cầu của cơ thể mẹ. Nó xảy ra do sự suy giảm nồng độ progesterone, đồng thời làm tăng sự mệt mỏi và căng thẳng ở mẹ sau sinh
Mẹ bị mất cân bằng nội tiết tố có những biểu hiện như thế nào?
- Đôi khi việc mang thai và sinh con khiến hormone của mẹ bị giảm sút một chút, Trong những trường hợp này mẹ có thể cần một sự trợ giúp đúng hướng. Dưới đây là một số triệu chứng mà mẹ có thể gặp phải nếu mẹ đang đối mặt với việc mất cân bằng nội tiết tố sau sinh:
- Lo lắng dẫn đến trầm cảm
- Tâm tính thất thường và không ổn định
- Bị rụng tóc
- Mọc mụn
- Mất ngủ
- Suy giảm ham muốn tình dục
- Bị tăng cân
- Âm đạo bị khô
- U xơ hoặc u nang
- Cơ thể mệt mỏi mãn tính
- Một trong những tình trạng mất cân bằng nội tiết tố ở mẹ sau sinh xảy ra ở tuyến giáp của mẹ. Các vấn đề về tuyến giáp có thể xảy ra chiếm đến 10% ở các mẹ sau sinh. Thông thường, những vấn đề này sẽ tự biến mất theo thời gian nhưng trong một số trường hợp thì bác sĩ sẽ cho mẹ dùng thuốc để điều chỉnh lại nội tiết tố của mẹ được ổn định.
- Trong trường hợp mẹ bị mất cân bằng hormone từ trước khi mang thai thì rất có thể nó sẽ quay lại khi hormone thai kỳ của mẹ đã hết. Trong những trường hợp đó, nếu người mẹ có tiểu sử mất cân bằng nội tiết tố, ví dụ như hội trứng buồng trứng đa nang rất có thể trở lại sau khi sinh. Vì vậy, mẹ nên được điều trị như trước khi mang thai.
Khi nào thì nội tiết tố của mẹ trở lại như bình thường sau sinh?
- Thông thường thì sau 6 tháng sau sinh thì nội tiết tố của mẹ sẽ trở lại như bình thường . Đây cũng là khoảng thời gian mẹ có kỳ kinh nguyệt đầu tiên sau khi sinh con và đó không phải là điều ngẫu nhiên.
- Vào tháng thứ 6 sau khi sinh, những thay đổi nội tiết tố trong cơ thể của mẹ như estrogen và progesteron sẽ trở lại như bình thường trước khi mẹ mang thai.
- Hormone của mẹ cũng có thể đã bắt đầu chu kỳ và mẹ bắt đầu hành kinh trở lại sau sinh.
